Nie mamy ambicji pisania książki o historii Meksyku, ale nienapisanie kilku słów na temat cywilizacji Majów, jednej z kilku cywilizacji prekolumbijskiej Mezoameryki, byłoby z naszej strony ignorancją. W czasie naszej podróży po Meksyku odwiedziliśmy cztery miasta – państwa (Uxmal, Chichen Itza, Palenque, Xochicalco) stworzone i zamieszkiwane  przez Majów. Natomiast odwiedzając Monte Alban, Mitlę i Yagul obejrzeliśmy miasta - państwa wzniesione przez Zapoteków. Kultura Zapoteków rozwijała się w okresie od 1000r.p.n.e. do VIII w.n.e. Majowie pojawili się na terenach dzisiejszej Gwatemali i Jukatanu około 500r.p.n.e. Okres największego rozkwitu cywilizacji Majów przypada na VII –VIII w. (koniec tzw. okresu klasycznego). Majowie pomimo tego, że nie dysponowali żadnymi przyrządami optycznymi posiadali ogromną wiedzę na temat astronomii. Stworzyli dokładny kalendarz , potrafili przewidzieć zaćmienie słońca i księżyca i najprawdopodobniej obliczyli również orbitę Marsa. Ich sztuka była najbardziej realistyczna z wszystkich kultur Mezoameryki. Do tworzenia wykorzystywali m.in. kamień, drewno, ceramikę i najcenniejszy w kulturze Majów – jadeit. W każdym mieście – państwie budowane były świątynie na szczytach piramid, często w kilku poziomach, na cześć bogów ( deszczu, słońca , pierzastego węża, jaguara, księżyca itp.). Budowano również obserwatoria astronomiczne i boiska do gry w piłkę (pelotę). W niektórych miastach np. w Xochicalco były nawet 3 boiska. Ponad tysiącletnie doświadczenie w grze w piłkę nie pomogło narodowej drużynie Meksyku w zakończonych w ubiegłym tygodniu mistrzostwach Ameryki (Copa America), w trakcie których została ona pokonana przez Chile 7:0. Reguły gry w pelotę były nieco inne , a i stawka bywała często zdecydowanie wyższa. Zawodnicy odbijali kauczukową piłkę wielkości głowy ludzkiej wyłącznie kolanami, łokciami, biodrami, dążąc do tego , aby piłka przeleciała przez otwór w wysoko umieszczonej kamiennej obręczy. Otwór był niewiele większy od piłki , więc sztuka ta udawała się niezmiernie rzadko. Zdarzało się, że przegrana drużyna dosłownie oddawała własne głowy , a śmierć poniesiona w taki sposób traktowana była jako zaszczyt.

Tym razem nie piszemy o imperium Azteków, gdyż pozostałości po tej cywilizacji zwiedzaliśmy podczas naszego poprzedniego pobytu w Meksyku. Imperium Azteków rozwinęło się w XIV – XV w. z administracyjnym centrum na terenie dzisiejszego miasta Meksyk (Tenochtitlan).